De Olympische Spelen van 1972 zijn één van mijn favoriete brand en graphic design projecten ooit. Ik besef dat ik met die mening ver van origineel ben, maar wat Otl Aicher en z’n team grafisch ontwerpers gepresteerd hebben, op die schaal, met die consistentie, vind ik quasi niet te vatten (en dat in 1972!).
Nu, een uitgebreide post over het grafisch design van die Olympische Spelen volgt in de toekomst sowieso nog eens. In deze post wil ik vooral de aandacht vestigen op een project waar ik tot vandaag nog niet van gehoord had, en dat in de marge van deze Spelen plaatsvond.
Willi Daume, de voorzitter van het Organiserend Comité, had in 1967 het idee gepitched om ter promotie van de Spelen een reeks posters te laten maken door ‘s werelds bekendste kunstenaars. De enige regels zouden zijn: het ontwerp moest in een vooraf bepaald format passen (met de branding van de XXste Olympiade), en er moest een duidelijke link zijn met sport. De kunstenaars waren verder vrij om te maken wat ze wilden, en om te kiezen hoe en door wie de posters werden geproduceerd.
Tussen 1969 en 1972 verschenen vier reeksen van telkens zeven affiches, maar daarin werk van zowel gevestigde als jonge kunstenaars. Onder meer Josef Albers, Max Bill, Oskar Kokoshka, Serge Poliakoff, en Victor Vasarely maakten een ontwerp. Deze posters werden door middel van lithografie en zeefdruk in gelimiteerde oplages geproduceerd, sommige met tot wel 30 verschillende kleurlagen.
De uitschieter voor mij persoonlijk is de poster door de Britse kunstenaar David Hockney. Het zwembad is een terugkerend motief in zijn oeuvre rond deze tijd, dus uiteraard stuurde hij een werk in van iemand die in het water duikt. De rimpeling van het water is prachtig in beeld gebracht, en de textuur in de kleurvlakken brengt net de juiste hoeveelheid gevoel. Voor de liefhebbers: op Ebay is er nog een originele te vinden aan een betaalbare prijs.
Ook de poster met de estafettelopers door de Amerikaanse schilder Jacob Lawrence is fantastisch. Ik hou van de kleuren, maar vooral de uitdrukking op de gezichten van de lopers is enorm treffend. De spanning spat van het beeld. Je voelt hoe de eerste drie hun volledige lijf naar de streep gooien, maar je kan nog net niet zien wie als winnaar over de meet komt.
Teleurstellend detail, maar voor die tijd helaas niet verbazend, is dat er geen enkele vrouwelijke kunstenaar een ontwerp heeft gemaakt.
Een volledig overzicht van de posters kan je vinden op de Munich72Collected website, het online archief van een verzamelaar met een ontzagwekkende collectie van alles wat met de 1972 Olympics te maken heeft. De beelden in deze post komen ook van hem.